In de mondholte zijn verschillende soorten bacteriën aanwezig. Naast de vele goede bacteriën die een beschermende functie hebben en helpen om de spijsvertering op gang te brengen, zijn er ook pathogene of ziekteverwekkende bacteriën aanwezig. Deze bacteriën kunnen zich vasthechten op het tandglazuur en vormen tandplaque. Wanneer tandplaque verkalkt, spreken we over tandsteen. Of deze bacteriën bij u problemen zullen veroorzaken, is afhankelijk van meerdere factoren.
1. Genetische vatbaarheid of voorbeschiktheid
Een deel van de bevolking heeft de vatbaarheid voor het ontwikkelen van parodontale infecties overgeërfd van moeder of vader. In sommige gevallen gaat het om vrij aggressieve vormen waarbij een goede monghygiëne en professionele zorg soms niet voldoende zijn om de tanden te behouden. Een vroegtijdige diagnose, een goede opvolging en een onberispelijke mondhygiëne zijn hier echter onontbeerlijk om zoveel mogelijk problemen te vermijden. Waar patiënten zonder deze vatbaarheid zich soms wat nonchalance kunnen veroorloven, zal dit bij deze groep patiënten leiden tot snel evoluerende ontstekingsreacties met verlies van tanden tot gevolg.
2. Roken
Vele studies hebben aangetoond dat de parodontale toestand van rokende patiënten slechter is in vergelijking met niet-rokers. Rokers hebben 3 tot 7 keer meer risico op het ontwikkelen van parodontale ontstekingen. Hier zijn 2 oorzaken voor. Ten eerste hebben rokers vaak aggressievere soorten bacteriën in de mond. Een tweede oorzaak is een verminderde afweerreactie door een slechtere doorbloeding in de ontstoken gebieden. Naast het verhoogde risico op het ontwikkelen van parodontale infecties, reageren rokers vaak ook minder goed op behandelingen en zijn ze sneller geneigd om te hervallen. We raden dan ook alle patiënten aan te stoppen met roken.
3. Diabetes
Diabetes en parodontitis beïnvloeden elkaar op een negatieve manier. Uit onderzoek blijkt dat diabetespatiënten tot 50% meer botafbraak vertonen en dat het parodontium er slechter aan toe is naarmate patiënten langer aan diabetes lijden. Omgekeerd zal het ook veel moeilijker zijn de bloedglucosewaarden van diabetici onder controle te houden wanneer ze parodontitis hebben.
4. Stress
Stress kan zorgen voor een verminderde afweerreactie, vooral bij mensen die langdurig gestresseerd zijn. Stress is geassocieerd met een acute vorm van gingivitis en parodontitis en werd voor het eerst beschreven als ‘trench disease’ omdat dit veelvuldig voorkwam bij soldaten in de loopgraven. Verschillende studies beschrijven bovendien een verband tussen chronische vorm van parodontitis en stress. Bovendien vinden mensen die een stressvol leven leiden minder snel tijd voor een goede mondhygiëne en roken ze vaak meer.
5. Hormonale veranderingen
Door hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap, maar ook tijdens de menstruele cyclus, kan het tandvlees gevoeliger reageren op de aanwezigheid van tandplaque. Dit wordt ook zwangerschapsgingivitis genoemd. Extra aandacht voor een goede mondhygiëne volstaat meestal om de ontsteking te verhelpen. Indien er reeds parodontale problemen aanwezig waren voor de zwangerschap, kunnen deze plots verergeren en acuut worden tijdens de zwangeschap. In dat geval is behandeling noodzakelijk. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen met parodontitis 2 to 7 keer meer kans hebben op een vroeggeboorte of een kindje met een lang geboortegewicht. Vrouwen met een kinderwens kunnen best preventief hun tandvlees laten nakijken. Wanneer parodontitis alsnog wordt vastgesteld tijdens de zwangerschap kan een goede behandeling, bij voorkeur voor de 28e week, de bovenvermelde risico’s alsnog reduceren.
Foto links : Parodontitis en zwangerschap. Gezwollen tandvlees dat gemakkelijk bloedt bij aanraking.
Foto rechts : Na behandeling.